Koloniën van Weldadigheid zien kans op behalen werelderfgoedstatus in 2020

Ministers geven groen licht voor herwerkt dossier

Na een intensief samenwerkingstraject met ICOMOS in 2018-2019, wordt het herwerkte nominatiedossier van de Koloniën van Weldadigheid door de Vlaamse Overheid voorgedragen om ingeschreven te worden op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Vlaams minister Matthias Diependaele (bevoegd voor onroerend erfgoed) maakte dit nieuws in aanwezigheid van zijn Nederlandse collega minister Ingrid van Engelshoven, vandaag in Wortel bekend. Beide bewindspersonen onthulden samen met de gedeputeerden Cees Bijl van de provincie Drenthe en gedeputeerden Jan De Haes en Kathleen Helsen van de provincie Antwerpen het nieuwe nominatiedossier voor de pers. Het dossier zal begin juli op het Werelderfgoedcomité in Fuzhou (China) beoordeeld worden. 

unieke vorm van landschapsinrichting door armoedebestrijding

“De Koloniën van Weldadigheid getuigen van een uitzonderlijk, landelijk en door de Verlichting geïnspireerd experiment van sociale hervorming. De Koloniën stelden een model van social engineering, gebaseerd op ‘productieve arbeid’, met als doel het transformeren van arme mensen in ‘ijverige’ burgers en onbeschaafd ‘braakliggend’ naar productief land.” zegt Vlaams minister Diependaele. Nederlands minister van Engelshoven vult haar collega aan “De Koloniën van Weldadigheid maken een bijzondere episode uit de geschiedenis zichtbaar. Ze zijn een plek op de Werelderfgoedlijst waard.”

Potentieel werelderfgoedwaardig

Tijdens het Werelderfgoedcomité in Bahrein in 2018 werd geoordeeld dat de Koloniën van Weldadigheid potentieel werelderfgoedwaardig zijn. Met een zogeheten ‘referral-besluit’ werden Nederland en België uitgenodigd om het dossier aan te passen en opnieuw voor te leggen. “Dit mondde uit in een intensief samenwerkingstraject met ICOMOS.” vertelt gedeputeerde provincie Antwerpen Jan De Haes, covoorzitter van Kempens Landschap. “Bijkomend onderzoek volgde, wetenschappelijke kennis werd tussen verschillende experten uitgewisseld en er werd een missie langs de verschillende Koloniën georganiseerd.”

ICOMOS heeft zich in haar recente adviesrapport (juli 2019) positief uitgesproken over de Werelderfgoedwaardigheid van de Koloniën van Weldadigheid. “De grootste troef van de Koloniën is de unieke vorm van landschapsinrichting, ontstaan door armoedebestrijding via werk in de landbouw” zegt gedeputeerde Cees Bijl, voorzitter Stuurgroep Koloniën van Weldadigheid. “Dit adviesrapport legt de basis voor het aangepaste nominatiedossier.”

Een besluit in zomer 2020

“Omdat het om een referral gaat, kunnen we voor de beoordeling van ons dossier gebruik maken van een verkorte procedure. Internationale experten van ICOMOS zullen zich de komende zes maanden nog over het dossier buigen” vertelt gedeputeerde Kathleen Helsen, covoorzitter van Kempens Landschap. “Begin juli wordt bekendgemaakt of de Koloniën van Weldadigheid al dan niet toegevoegd worden aan de UNESCO-Werelderfgoedlijst. We gaan echter niet in stilte afwachten maar verder met de promotie van dit unieke culturele landschap en haar verhaal.”