Onderzoek naar potentiële herbestemming voor de pastorie van Beerzel

Eind vorig jaar vroeg de gemeente Putte aan Stichting Kempens Landschap om mee na te denken over de toekomst van de Sint-Remigius pastorie in Beerzel. Op voorstel van Kempens Landschap wordt daarvoor nu een herbestemmingsonderzoek uitgevoerd om na te gaan welke nieuwe functies de beschermde site zou kunnen krijgen. 

De pastorie van Sint-Rmigius ligt aan het Beerzelplein, schuin tegenover de gelijknamige kerk. De brede korfboogpoort geeft toegang tot de pastoriesite met ommuurde tuin. De gemeente Putte is eigenaar van de site. Peter Gysbrechts, burgemeester van Putte, vertelt: "Het huidige gebouw werd opgericht in 1610, nadat de vorige pastorie was afgebrand. Het materiaal van de oude pastorie werd daarbij gerecupereerd. Het oorspronkelijk éénlagig gebouw werd in de loop van zijn lange geschiedenis meermaals uitgebreid en verbouwd. De meest recente aanpassingen dateren uit de jaren 1970. Ook de tuin is in al die eeuwen geregeld van uitzicht gewijzigd." Toch heeft het geheel een belangrijke historische waarde. De pastorie met afsluitmuur en de inkompoort zijn in 1984 dan ook beschermd als monument. De toenmalige binnenkoer en tuin werden tegelijkertijd beschermd als dorpsgezicht. 

Sinds het overlijden van de pastoor van Beerzel staat het pand leeg. Maar door zijn historiek en de centrale ligging aan het Beerzelplein heeft het nog heel wat nieuwe mogelijkheden. Daarom ging Stichting Kempens Landschap in opdracht van het gemeentebestuur op zoek naar een studiebureau om dit potentieel in kaart te brengen. "Om tot een geslaagde herbestemming te komen, moet een symbiose worden nagestreefd tussen de erfgoedwaarden enerzijds en de economische meerwaarde van een nieuwe bestemming anderzijds. Beide aspecten dienen dan ook evenwaardig te worden onderzocht binnen het herbestemmingsonderzoek. Dit vraagt om specifieke kennis en expertise. Voor de pastorie in Beerzel was er keuze uit drie kandidaturen. Uiteindelijk werd de opdracht gegund aan het architectuur- en adviesbureau Erfgoed & Visie", vertelt Jan De Haes, covoorzitter van Kempens Landschap en gedeputeerde van de provincie Antwerpen. 

Aangezien het om beschermd erfgoed gaat, komt dit herbestemmingsonderzoek in aanmerking voor een onderzoekspremie. Bij het agentschap Onroerend Erfgoed werd een premie aangevraagd voor het maximaal bedrag van 20.000 euro. 

Nu de gunning rond is en de onderzoekspremie is aangevraagd, kan het eigenlijke onderzoek binnenkort van start gaan. Dit zal verlopen in vier fasen. Kathleen Helsen, covoorzitter van Kempens Landschap en gedeputeerde van de provincie Antwerpen, licht toe: "We starten met een grondig onderzoek van de site zelf. Daarvoor zullen opmetingen en bouwtechnische inspecties worden uitgevoerd, aangevuld met bouwhistorisch onderzoek en een ruimtelijke analyse. In een tweede fase volgt een onderzoek naar het toekomstig potentieel van de pastorie en zullen de eerste herbestemmingspistes in kaart worden gebracht. Vervolgens zal via een ontwerpend onderzoek in meer detail worden nagegaan welke pistes effectief realiseerbaar zijn. De resultaten van al die deelonderzoeken worden in de laatste fase samengebracht in een eindrapport."