Poortgebouw van domein Roosendael onder de loep
Al bijna 250 jaar begroet een statige classicistische inkompoort de bezoekers aan domein Roosendael. De monumentale poort met kwartronde muur werd opgetrokken toen het de voormalige cisterciënserinnenabdij voor de wind ging. Om dit beeldbepalende monument van het domein op een duurzame manier te kunnen bewaren, onderzoekt men nu de vochthuishouding van de muur.
Roosendael is een prachtig domein vlakbij de Nete in Sint-Katelijne-Waver. Zo’n 800 jaar geleden werd hier een cisterciënzerabdij opgericht. Na de Franse revolutie kwam ook dit religieus domein in private handen en werd het omgevormd tot buitenverblijf met een Engelse landschapstuin. Vandaag de dag is het net die mix van landschap en gebouwen die een bezoek aan Roosendael de moeite maakt. Groepen kunnen er terecht in een jeugdverblijfcentrum en ook kampeerders en fietstoeristen zijn welkom. Op dit moment is het gedeelte binnen de slotgracht helaas afgesloten voor publiek als gevolg van de coronapandemie. Wie geregeld langs het domein wandelt, heeft wellicht al opgemerkt dat er iets veranderd is aan de achterkant van de westelijke muur van het poortgebouw. Hier onderzoekt Stichting Kempens Landschap dankzij een premie van het agentschap Onroerend Erfgoed hoe de muur het best gerestaureerd kan worden.
Kathleen Helsen, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap licht toe: “Kempens Landschap kocht domein Roosendael aan in 2004 en zette sindsdien samen met de gemeente Sint-Katelijne-Waver al heel wat stappen om de monumenten en het landschap op te waarderen. De restauratie van de muur van het poortgebouw blijft echter een uitdaging. Het pleisterwerk met natuursteenimitatie werd dertig jaar geleden gerestaureerd en twintig jaar geleden werden ook de dekstenen bovenop de muur herplaatst. Ondanks verschillende herstellingen blijven er toch problemen opduiken en vertoont het pleisterwerk steeds opnieuw dezelfde schade.”.
“Hoe die schade ontstaat, weten we niet precies.”, vult Jan De Haes, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap, aan. “Daarom is er nu een proefopstelling gemaakt met twee verschillende restauratieopties en een zone zonder ingrepen die maar liefst twee jaar gemonitord zal worden. Zo wordt jaarlijks het vochtgehalte gemeten met een calciumcarbidetest. Nadien kunnen we een onderbouwde beslissing nemen om de muur volledig aan te pakken, wat afhankelijk van de resultaten een beperkte of meer ingrijpende restauratie zal betekenen. Het agentschap Onroerend Erfgoed draagt 7.817 euro subsidie bij voor het onderzoek, dat in totaal 11.824 euro zal kosten.”
Kristof Sels, burgemeester van Sint-Katelijne-Waver: “We zijn ervan overtuigd dat de muur in goede handen is, wat het onderzoek ook uitwijst. Het zal nog even duren, maar een duurzame herstelling van het poortgebouw is alvast een fijn vooruitzicht. De poort is immers het visitekaartje van dit waardevolle erfgoed in onze gemeente!”.