Stichting Kempens Landschap neemt beheer oudste eendenkooi van Europa over
Vandaag werd de erfpachtakte voor de eendenkooi van Bornem officieel ondertekend. Hiermee wordt de constructie op het kasteeldomein van Marnix de Sainte-Aldegonde voor de komende 27 jaar overgedragen aan Stichting Kempens Landschap. Deze mijlpaal volgt op de restauratie en opening voor het grote publiek in 2023. De ondertekening bekrachtigt de eerder gemaakte afspraken tussen Stichting Kempens Landschap, Graaf Marnix de Sainte-Aldegonde en de gemeente Bornem.
Langs een oude arm van de Schelde, verscholen in het groen, ligt een eeuwenoud historisch juweel: de eendenkooi van Bornem. De bijzondere constructie bevindt zich op het kasteeldomein van Marnix de Sainte-Aldegonde en heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot 1318. De beschermde eendenkooi bestaat uit verschillende trechtervormige vangpijpen die aansluiten op de rivierarm en uitmonden in een fuik. De kooi werd vroeger gebruikt om wilde eenden te vangen voor consumptie.
De eendenkooi, die in 2023 na een grondige restauratie werd opengesteld voor het publiek, is de oudste nog bestaande eendenkooi van Europa. Dankzij de inspanningen van Stichting Kempens Landschap kon deze unieke constructie gerestaureerd worden in haar oorspronkelijke staat. Twee van de vier vangpijpen zijn hersteld volgens de originele bouw met authentieke materialen. De dichtgeslibde grachten zijn vrijgemaakt en ook de loopschermen langsheen de rechteroever werden opnieuw aangebracht.
Van Steen tot Steen langs de Schelde
Voor de restauratie en ontsluiting van de eendenkooi kon Stichting Kempens Landschap rekenen op 31.000 euro financiële steun van Toerisme Vlaanderen. Dat gebeurde in het kader van het toeristisch hefboomproject ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’. Vanuit het agentschap Onroerend Erfgoed werd 112.000 euro aan subsidies voorzien. Ook de VGP Foundation, een stichting die zich onder meer inzet voor de conservatie van Europees Cultureel Erfgoed, steunde het project financieel.
“De restauratie was een complex proces waarbij we de historische waarde zoveel mogelijk wilden behouden. Nu zetten we met de erfpacht een belangrijke stap in de toekomst van dit bijzondere stukje erfgoed,” aldus gedeputeerde Jan De Haes, voorzitter van Stichting Kempens Landschap. “Dankzij de erfpachtovereenkomst zal de Stichting de verantwoordelijkheid dragen voor het beheer en behoud van deze unieke site, met als doel de eendenkooi duurzaam te beschermen en toegankelijk te houden voor toekomstige generaties.”
Toeristische trekpleister
Met de erfpacht aan Stichting Kempens Landschap wordt de eendenkooi verankerd als toeristische trekpleister in de Scheldevallei. Greet De bruyn, burgemeester van Bornem, is blij met de samenwerking: "De professionele en integrale aanpak van Stichting Kempens Landschap heeft het dossier in een stroomversnelling gebracht. Ook de inzet van de graaf van Bornem om dit stuk geschiedenis te behouden, is inspirerend. Samen met de Stichting zetten we ons 200% in om dit unieke erfgoed voor de toekomst te waarborgen."