Stille dorpskern van Gestel blijft pittoresk

De dorpskern van Gestel in Berlaar is één van de meest pittoreske plekken van de provincie. Om die sfeer te versterken werden het dorpsplein en de pastorij vijf jaar geleden opgewaardeerd door de gemeente Berlaar en Kempens Landschap. Daar blijft het echter niet bij. Beide partners willen het karakter en erfgoedwaarde van Gestel voor de komende decennia verankeren. Daarom werd een erfgoedbeheerplan opgesteld, dat recent werd goedgekeurd door het Vlaams agentschap Onroerend Erfgoed.

Gestel: een mooie, stille kern om te koesteren

In het kleine dorpje Gestel lijkt het of de tijd bevroren is. De deelgemeente van Berlaar staat dan ook bekend als één van de meest pittoreske plekken van de provincie Antwerpen. De authentieke dorpskern ligt tussen twee kasteeldomeinen langs de Nete. Dit prachtige erfgoed is beschermd als dorpsgezicht en verschillende gebouwen zijn bijkomend beschermd als monument.

Toch waren enkele waardevolle gebouwen en andere dorpselementen aan een opfrisbeurt toe. In 2010 ging Kempens Landschap samen met de gemeente Berlaar aan de slag om de dorpskern weer wat extra cachet te geven. Inga Verhaert, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap licht toe: “In 2012 en 2013 werden de pastorij, het kerkhof, de schandpaal en het dorpsplein opgewaardeerd, een investering van zo’n 1 miljoen euro. Recent werd het geheel dankzij de inspanningen van de gemeente en Kempens Landschap ook erkend als stiltegebied. Dat mooie resultaat willen we behouden in de toekomst.”

Van masterplan naar beheerplan

De opwaardering van Gestel gebeurde destijds niet onvoorbereid. Er ging heel wat studie- en denkwerk aan vooraf. Architectenbureau Bressers stelde in 2011 -2012 een masterplan op voor Gestel waarin de dorpskernvernieuwing werd vastgelegd. Het agentschap Onroerend Erfgoed gaf zijn zegen over dit masterplan. Met de wijzigende wetgeving inzake Onroerend Erfgoed in 2015 bleek dat er voor beschermde monumenten en dorpsgezichten best een erfgoedbeheerplan werd opgemaakt. Zonder dit document kunnen gemeenten en eigenaars geen beroep meer doen op erfgoedpremies.

Gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap Peter Bellens vult aan: “Kempens Landschap stelde daarom voor om het eerder al opgemaakte masterplan voor de kern van Gestel om te zetten en aan te vullen tot een erfgoedbeheerplan. De gemeente Berlaar ging hier meteen in mee. In dat beheersplan zijn onderhoudswerken opgenomen voor de kerk met kerkhof, de pastorij met tuin, het dorpsplein, de schandpaal, het gasthof den Engel, enkele oude hoeves in de kern en de groenelementen. Kortom alle ingrepen om Gestel als pareltje in eer te houden.”

Ambities voor de toekomst

“Nu het beheerplan goedgekeurd is door het agentschap Onroerend Erfgoed is de toekomst van Gestel uitgezet”, vertelt burgemeester Walter Horemans. “De eigenaars van de beschermde gebouwen kunnen nu premies aanvragen voor de in het beheerplan opgesomde onderhoudswerken. Ook de gemeente ziet kans om nog enkele werken uit te voeren. Zo zal de historische bocht voor gasthof Den Engel definitief worden aangelegd. Ook hebben we de ambitie om de verharding van de Legrellestraat en Rameyenstraat te vernieuwen en de straten her en der te voorzien van bomenrijen, zoals het in het verleden het geval was. Samen met Kempens Landschap willen we ervoor zorgen dat Gestel een charmante en stille plek blijft!”