Toeristische herbestemming voor schrijnwerkerij in Noeveren
Dankzij het plattelandsproject ‘Onthaalpoort Noeveren’ kan vzw Kempens Landschap de voormalige schrijnwerkerij op de EMABB-site na de restauratie herbestemmen tot een toeristisch infopunt. Vlaanderen en de provincie Antwerpen geven een belangrijke financiële impuls om de Rupelstreek en het authentieke Noeveren verder toeristisch te promoten voor individuele bezoekers.
Vooraleer de restauratie van de schrijnwerkerij wordt aangevat is er natuurlijk ook gekeken naar de herbestemming van het gebouw. Jan De Haes, covoorzitter van Kempens Landschap: “De beste manier om de schrijnwerkerij te behouden maar tegelijk ook een toekomst te geven is er opnieuw een relevante functie in onder brengen. Daarvoor keken we in de eerste plaats naar toerisme vermits dit reeds de core-business is van de vrijwilligers die de site open houden. Naast hun werking moeten we ook rekening houden met de eigenheid van het gebouw. De schrijnwerkerij is een eenvoudige houten vakwerkconstructie, waarvan de wanden slechts met een enkele rij bakstenen zijn ingevuld. Om de erfgoedwaarden te behouden kan bijvoorbeeld geen isolatie worden aangebracht of zijn andere ingrepen niet mogelijk om het gebouw te gebruiken als een comfortabele werkruimte. Daardoor is geopteerd om de schrijnwerkerij zo origineel mogelijk te restaureren en er een toeristisch infopunt in onder te brengen zonder een balie.”
Covoorzitter van Kempens Landschap Kathleen Helsen vult aan: “De subsidie van 48.724 euro voor het plattelandsproject ‘Onthaalpoort Noeveren’ zullen we gebruiken om na de restauratie van de schrijnwerkerij die toeristische invulling tegen 2021 effectief te realiseren. Originele voorwerpen zoals een slijpsteen, een schaafbank of een lintzaag worden daarbij geïntegreerd om de werking van de schrijnwerkerij te tonen. Daarnaast krijgt de bezoeker toeristische informatie aangeboden over de rest van de oude steenbakkerij, over de authentieke wijk Noeveren en andere bezienswaardigheden in de Rupelstreek. Van hieruit kan de bezoeker dus zijn verkenningstocht door de regio aanvatten of verderzetten.”
Kempens Landschap betrekt vooraf verschillende stakeholders bij de realisatie van het toeristisch infopunt. De koppeling van dit toeristisch infopunt aan de visie van de provincie, de gemeente en andere betrokken is immers essentieel om de site als een museale en toeristische pijler in de Rupelstreek te bestendigen en verbeteren.
Broodnodige restauratie
De steenbakkerij Lauwers in de wijk Noeveren staakte in de jaren 1980 de meeste van haar activiteiten. Hierdoor bleven verschillende industriële gebouwen verweesd achter. Eén van deze gebouwen is het kleine schrijnwerkersatelier van de steenbakkerij. Elke steenbakkerij in de Rupelstreek had vroeger een eigen schrijnwerkerij om het vele hout, dat nodig was voor het werkmateriaal en de gebouwen, te bewerken. Daarvoor werden eenvoudige loodsen opgericht, die nadien vaak gesloopt werden. Net omdat er maar zo weinig van dergelijke loodsen zijn bewaard in hun originele context werd deze schrijnwerkerij in 1995 als monument beschermd.
Burgemeester van Boom Jeroen Baert: “Samen met de ringoven en de beeldbepalende schoorsteen moet de schrijnwerkerij van de voormalige steenbakkerij Lauwers dringend gerestaureerd worden. De gemeente Boom nam haar verantwoordelijkheid hierin en kocht het steenbakkerijmuseum EMABB in 2018 aan. Samen met de vrijwilligers van het museum en vzw Kempens Landschap, die de erfpacht en het beheer van de steenbakkerij dragen, is hier vorig jaar hard aan gewerkt. Nadat al het door de overheid vereiste beheersplan was opgemaakt, is nu ook een restauratiedossier ingediend bij de Vlaamse Overheid. Want enkel dankzij de gecombineerde financiële steun van verschillende overheden en partners kan deze restauratie en herbestemming vorm worden gegeven.”
Omwille van de slechte staat waarin onder andere het schrijnwerkersatelier zich bevindt, is gevraagd aan de Vlaamse Overheid om zo snel mogelijk middelen vrij te maken om met de restauratie te starten. Kempens Landschap heeft er vertrouwen in dat de werkzaamheden dan ook nog in 2019 opgestart worden en verder verval zo een halt wordt toegeroepen.
